Ποιος Σπέρνει Ανεμογεννήτριες στα Βουνά μας και ποια η Απάντηση

Η  αδειοδότηση του αιολικού πάρκου στην θέση «Καστρί – Κοκκάλια» προκάλεσε έντονες συζητήσεις. Δίκαιη η οργή των Κρικελιωτών. Κατανοητά και τα αισθήματα πολλών Ευρυτάνων που νιώθουν προδομένοι από τα είπα-ξείπα πολιτευτών και τοπικών αρχόντων, προβληματίζονται για την πείρα παλιότερων κινήσεων ενάντια στα αιολικά. Αντιλαμβανόμαστε την κόπωση άλλων που πνιγμένοι από την αναδουλειά, τα χαράτσια και τα χρέη λαθεμένα θεωρούν παράταιρο το θέμα.

Εκ πείρας γνωρίζουμε πως θα δούμε διάφορες μανούβρες χειραγώγησης ώστε να προχωρήσουν τα επιχειρηματικά σχέδια.  Ας μην υπάρχουν αυταπάτες: η διείσδυση των ενεργειακών μονοπωλίων δε σημαίνει δουλειά αλλά χτύπημα εργασιακών δικαιωμάτων, εκτοπισμό μικρών επιχειρήσεων, καταστροφή μικρομεσαίων κτηνοτρόφων, συγκέντρωση της γης, υποβάθμιση του περιβάλλοντος.

Όσοι έχουν κορώνα στο κεφάλι τους την ΕΕ και πίνουν νερό στο όνομα της επιχειρηματικότητας, είτε «μνημονιακοί» (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Δημοτική Αρχή, Περιφέρεια) είτε «αντιμνημονιακοί» (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ κα),  συσκοτίζουν επιμελώς το ποιος και γιατί «φυτεύει» ανεμοτέρατα στα βουνά μας.  Στον αντίποδα το ΚΚΕ αποκάλυψε ότι η εξέλιξη «εντάσσεται ξεκάθαρα στις γενικότερες στρατηγικές επιδιώξεις του κεφαλαίου σε σχέση με τις ΑΠΕ και την ιδιωτικοποίηση της ενέργειας. Προϋποθέτουν την εκχώρηση δημόσιας λαϊκής περιουσίας σε επιχειρηματικούς ομίλους. Θα έχουν σοβαρότατες αρνητικές συνέπειες στο περιβάλλον».

1. Τα γεγονότα

Η ιστορία ξεκινά το 1992 όταν η Ευρωπαϊκή Ένωση προχωρά στην απελευθέρωση του τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας. Ακολούθως η κοινοτική οδηγία 77/2001 ανοίγει τις ιδιωτικές επενδύσεις στις ΑΠΕ. Το 2007 η ΕΕ θέτει ως στόχο μέχρι το 2020 οι ΑΠΕ να καλύπτουν το 20% της συνολικής παραγωγής ενέργειας.  Την απόφαση συνοδεύουν ρυθμίσεις σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, κίνητρα, χρηματοδοτήσεις.

Εδώ η  εναρμόνιση ξεκίνησε με τον 2773/99 που χαρακτηρίζει τα έργα ΑΠΕ «ως δημόσιας ωφέλειας, ανεξάρτητα από το φορέα υλοποίησής τους».

Το 2008 υιοθετείται το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τις ΑΠΕ που βάζει την Ευρυτανία στο στόχαστρο.

Το 2010 με το νόμο 3851 τίθεται στόχος συμμετοχής των ΑΠΕ στην παραγωγή ενέργειας το 40% μέχρι το 2020. Παρέχονται νέα προνόμια, επίσπευση διαδικασιών, κατάργηση χωροταξικών εμποδίων κτλ.

Η τότε υπουργός Περιβάλλοντος κ.  Μπιρμπίλη δηλώνει ευθαρσώς: «Το σαφές μήνυμα είναι ο κεντρικός ρόλος των ΑΠΕ και η υιοθέτηση εθνικού δεσμευτικού στόχου για τη διείσδυσή τους».

Κυριολεκτικά αθεόφοβοι, φτάνουν στο σημείο να δημιουργήσουν μέσω του λεγόμενου «Πράσινου Ταμείου» ….«Υπηρεσία Εξυπηρέτησης Επενδυτών για έργα ΑΠΕ» και να προβλέψουν διαδικασίες «ταχείας αδειοδότησης» (!).

Το 2011 ψηφίζουν νέα χρηματοδοτικά προνόμια. Το 2012 έρχεται το πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ ενώ καθιερώνεται σύστημα αυτόματης αναπροσαρμογής τιμών!

Άφθονο ρέει το παραδάκι στις τσέπες των επιχειρηματιών μέσω του συστήματος εγγυημένων τιμών, το ΕΣΠΑ και άλλες κρατικές χρηματοδοτήσεις.

Φανερό ποιος κερδίζει και καθόλου δύσκολο να μαντέψουμε ποιος χάνει. Χειροτερεύει η θέση των εργαζομένων στον κλάδο, επιδεινώνεται η απασχόληση, οι εργασιακές σχέσεις, μισθοί και δικαιώματα. Δίχως τελειωμό οι ανατιμήσεις σε ρεύμα και τέλη ΑΠΕ που πληρώνουν οι λαϊκές οικογένειες. Μελέτη της ΕΕ προβλέπει ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας στα κράτη μέλη θα αυξάνονται μέχρι το 2030.

2. Το χορό σέρνουν μονοπώλια

Στις ΑΠΕ κυριαρχούν πλέον μονοπωλιακοί όμιλοι. Συναντάμε διεθνείς κολοσσούς όπως την ισπανική «Ibedrola» , τη γαλλική EDF, την ιταλική ENEL, τις γερμανικές «Enercon», «Nordex» και «Ζήμενς». Συγκροτούνται συμπράξεις με μεγαθήρια όπως η Elpedison (του  Ιταλικού όμιλου Edison και των ομίλων Λάτση, Μπόμπολα και Στασινόπουλου), η Ήρων Θερμοηλεκτρική (ΓΕΚΤΕΡΝΑ με τη γαλλική Gaz de France Suez) του ομίλου Μυτηλιναίου σε συμμαχία με τον όμιλο Βαρδινογιάννη (π.χ. Κόρινθος Power, M&M Gas), του ομίλου Κοπελούζου με την κρατική εταιρία της Βουλγαρίας ΝΕΚ EAD (NecoTrading).

Στα αιολικά οι 5 ισχυρότεροι όμιλοι κατέχουν το  65,1% της αγοράς: η γαλλική EDF (17,1%), η ισπανική Iberdrolla (14,3%) η ΤΕΡΝΑ-Ενεργειακή με (13,8%), η Ιταλική ENEL Green Power (11,5%) και η ΕΛΛΑΚΤΩΡ (8,4%) και απαιτούν συνεχώς νέες διευκολύνσεις. Είναι χαρακτηριστική η ομιλία του κ Τσαντίλα, γενικού διευθυντή της «Ρόκας» («Ibedrola»),  σε ενεργειακό συνέδριο  το 2010: «είναι ζωτικής σημασίας για την Ελλάδα να δώσει κίνητρα και να ανταποκριθεί θετικά στην πρόθεση διεθνών εταιρειών να επενδύσουν σε έργα αιολικής ενέργειας στην Ελλάδα». Το Αύγουστο του 2011 ο  Γερμανός υφυπουργός Οικονομικών Στ. Κάπφερερ ζητά δημιουργία «ειδικές επενδυτικές ζώνες» για τις επενδύσεις σε ΑΠΕ.  

3. Η Ευρυτανία στο στόχαστρο του μεγάλου κεφαλαίου

Στην Ευρυτανία επιφυλάσσεται σημαντικός ρόλος στην απελευθερωμένη αγορά ενέργειας. Ήδη από το 2008 το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο για τις ΑΠΕ εντάσσει την Ευρυτανία στις 3 περιοχές αιολικής προτεραιότητας που καθόρισαν τα συμφέροντα του κεφαλαίου.

Το 2009 μελέτη για την Στερεά του Ινστιτούτου Ερευνών & Μελετών της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος σημειώνει την ύπαρξη πόρων για την ηλιακή και αιολική ενέργειας, επισημαίνει ότι  «Τα μεγάλα φυσικά ορεινά οικοσυστήματα… αποτελούν αποθέματα βιοποικιλότητας …. ή εναλλακτικών μορφών ενέργειας» και υπογραμμίζει το «πλεονέκτημα» της διέλευσης των κύριων δικτύων μεταφορών – τηλεπικοινωνιών – ενέργειας από τον ανατολικό «διάδρομο» της Περιφέρειας ως στοιχεία του σχεδιασμού του κεφαλαίου. Καθόλου τυχαίες λοιπόν οι εξελίξεις ούτε το γεγονός ότι σε επίπεδο περιφερειών η Στερεά Ελλάδα φιγουράρει στην κορυφή των αιολικών εγκαταστάσεων.

4. Η ανάγκη για λαϊκή στρατηγική απάντηση

Γίνεται φανερό ότι η προώθηση των (ιδιωτικών) ΑΠΕ αποτελεί κεντρική κατεύθυνση της ΕΕ και στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου στη χώρα μας και το νομό.

Για αυτό αυξάνει το ενδιαφέρον για αιολικά και υδροηλεκτρικά στην Ευρυτανία και όχι εξ αιτίας κάποιων «λαθεμένων πολιτικών επιλογών» όπως ισχυρίστηκε ο εκπρόσωπος των «Ανεξάρτητων Ελλήνων», «λησμονώντας» ότι ο κ. Καμμένος ήταν μέλος της κυβέρνησης που έφτιαξε το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο.

Για αυτό οι βουλευτές της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ τη μια βγαίνανε με επιστολές και πύρινους λόγους για να θολώσουν τα νερά και την άλλη στήριζαν με χέρια και με πόδια κάθε σχετική ρύθμιση. Είναι επιχειρηματικά συμφέροντα στη μέση, για αυτό και η «Χρυσή Αυγή» κάνει τον κινέζο.

Αυτή είναι η αιτία πίσω από την στάση του κ Μπακογιάννη ο οποίος υπόσχονταν δημοψηφίσματα και ξιφουλκούσε στο Κρίκελλο  «ζητώ από το Δημοτικό Συμβούλιο να δώσω τη μάχη κατά αυτού του έργου» και τώρα κάτι ψελλίζει για…νομικές προσφυγές και δικηγόρους. Και φυσικά χειροκροτεί τη στρατηγική για τις ΑΠΕ και την απελευθέρωση της ενέργειας.

Για αυτό οι δημοτικοί σύμβουλοι του ΠΑΣΟΚ όταν δεν τοποθετούνται αναφανδόν υπέρ όπως ο  πρώην Δήμαρχος Δομνίστας παραπέμπουν το θέμα στις καλένδες ενός …νέου χωροταξικού. Εναρμονισμένοι δηλαδή με την πολιτική του κόμματός τους.

Ο  ΣΥΡΙΖΑ Φθιώτιδας δεν αντιτίθεται στην παράδοση των βουνών μας στα επιχειρηματικά συμφέροντα αλλά στη «συγκεκριμένη επένδυση» γιατί «εξυπηρετείται συγκεκριμένος επενδυτικός όμιλος» …«ενώ το όφελος των τοπικών κοινωνιών θα είναι αμελητέο». Το πρόβλημα δηλαδή είναι ποιος και πόσο. Καταλήγει ζητώντας «επανεξέταση του θέματος, στη βάση της εξασφάλισης των όρων και προϋποθέσεων»!! Αποτελεί συνειδητή εξαπάτηση ο ισχυρισμός ότι μπορεί ωφελούνται όλοι μονοπώλια – λαός ότι μπορεί το μεγάλο κεφάλαιο να χαλιναγωγηθεί, να λυπηθεί το περιβάλλον και μάλιστα στα πλαίσια της ΕΕ.

Η τοποθέτηση εκπρόσωπου της ΡΑΕ το 2008 σε εκδήλωση του Συλλόγου Πολεοδόμων και Χωροτακτών ήταν αποκαλυπτική: «Αν πούμε ότι δε γίνεται εγκατάσταση σε δασικές εκτάσεις, πού θα εγκατασταθούν τότε; Τα αιολικά εγκαθίστανται εκεί που υπάρχει αέρας. Στα ψηλά σημεία »

Όταν οι λεγόμενοι «οικολόγοι» αποδέχονται ως κριτήριο της οικονομίας το κέρδος είναι επόμενο να ζητούν να υποδείχνει ο δήμος και οι «τοπικές κοινωνίες» τα βουνά που θα αρπάξουν οι εταιρείες, να θεωρούν πηγή του προβλήματος την … «επαναστατική γυμναστική των χωριανών» και όχι την επιχειρηματική δράση.

Στην στρατηγική του κεφαλαίου θα πρέπει δοθεί στρατηγική απάντηση. Αλλιώς θα δίνουμε μάχες αλλά θα χάνουμε τον πόλεμο.

Λύση που να εξασφαλίζει ρεύμα φτηνό για το λαό με σεβασμό του περιβάλλοντος προϋποθέτει να γίνει ο τομέας της ενέργειας λαϊκή περιουσία. Να αναπτύσσεται με κριτήριο της λαϊκές ανάγκες και όχι το καπιταλιστικό κέρδος. Μόνο τότε μπορεί να γίνει ορθολογική αξιοποίηση των ΑΠΕ σε αυστηρά συγκεκριμένες χωροταξικά βιομηχανικές ζώνες.

Το ζήτημα είναι κατ’ εξοχήν πολιτικό. Θα κριθεί από το συσχετισμό δύναμης, από το επίπεδο της λαϊκής οργάνωσης και πάλης. Καμία αναμονή λοιπόν.

Η λαϊκή πάλη είναι αποτελεσματική όταν συγκρούεται με τη στρατηγική του κεφαλαίου και τα κόμματα που την υπηρετούν. Αν στρέφεται ενάντια στην ΕΕ, στα μονοπώλια και στον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης που σαρώνουν τα πάντα για το κέρδος. Όταν συγκλίνει στη διεκδίκηση ενός άλλου δρόμου ανάπτυξης που καθιστά τον κοινωνικό και φυσικό πλούτο λαϊκή περιουσία επιτρέποντας τον κεντρικό σχεδιασμό.

Τέλος, η απάντηση πρέπει να εκφραστεί και στην κάλπη. Αποδυναμώνοντας τις δυνάμεις του ευρωμονόδρομου. Με θαρραλέα ψήφο στο ΚΚΕ και τη Λαϊκή Συσπείρωση σε ευρωεκλογές, περιφέρεια και δήμο. Αλλιώς θα διαμαρτυρόμαστε εκ των υστέρων, όπως ο σημερινός πρόεδρος του Κρικέλλου, γιατί είναι βαθύς ο  λάκκος που βάλαμε χεράκι να σκαφτεί.

3/2/2014

Νίκος Σερετάκης

Δημοτικός Σύμβουλος

Λαϊκή Συσπείρωση Καρπενησίου